Spelen met het papier uit het versnipperapparaat, een modderpoel maken in de zandbak of spelen met een bak ongekookte macaroni of rijst. Waar kinderen dit vaak heel fijn vinden, vinden volwassen dit spel soms juist kliederig, rommelig of zelfs vies. Toch is het spelen met deze materialen belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen; het hoe en waarom leggen onze pedagogisch coach Saskia Hartman en pedagoog Lucinda Koolhof graag uit!
Het spelen met zand, snippers papier, ongekookte macaroni of rijst, maar bijvoorbeeld ook slijm, kralen of scheerschuim wordt ook wel ‘sensopathisch spel’ genoemd. Het betekent eigenlijk ’zintuigelijk beleven; het ervaren met de zintuigen, zoals het zien, ruiken, proeven, horen en voelen staat centraal. Over het algemeen staan bij het sensopathische spel ongevormde materialen centraal. Een kind kan het zelf vasthouden, er zelf mee aan de slag en het zelf ook weer kapot maken zonder consequenties. Voorbeelden hiervan zijn water, zand, verf en klei.
Kinderen vinden het spelen met deze ongevormde materialen vaak heel plezierig! Het materiaal ziet er uitnodigend uit en is een veilige spelvorm. Aan sensopathisch spel zit namelijk geen opdracht verbonden en het levert niet persé een blijvend eindproduct op. Hierdoor kan een kind bij dit spel niets fout doen. Er is veel ruimte voor ontspanning en het ervaren van het materiaal. Dit zorgt ervoor dat het zelfvertrouwen van kinderen vergroot.
Tijdens het spelen met sensopathisch materiaal komt het kind tot allerlei ontdekkingen over de eigenschappen van de materialen. Bij het spelen met water in de watertafel ontdekken kinderen het verschil tussen “nat” en “droog’’ en verkennen zij de begrippen “drijven” en “zinken”. Het draagt ook bij aan de ontwikkeling van de fijne motoriek. Denk bijvoorbeeld aan het overgieten van water of het overscheppen van zand van het ene bakje in het andere. Omdat er geen eisen aan het spel worden gesteld, blijft er ruimte voor contact met anderen.
Tips voor sensopathisch spel:
- Vul een lage bak met ongekookte pasta zoals macaroni of rijst. Zorg voor (maat)schepjes, lepels, bakjes, zeefjes en eventueel een weegschaal. De bak kan ook gevuld worden met gedroogde peulvruchten zoals linzen en bonen, knopen of veertjes in verschillende kleuren en maten. Deze activiteit is goed voor de ontwikkeling van de fijne motoriek.
- Vul een plastic doorzichtige bak met water. Voeg daarbij materialen die drijven en zinken toe zoals plastic bootjes en eendjes, steentjes, houten blokjes, knikkers et cetera. De bak kan ook gevuld worden met ijsblokjes. Kinderen kunnen met pooldieren in het ijs spelen of het ijs laten smelten met zout of warm water. Dit zijn zogenaamde ontdekactiviteiten.
- Een leuke tastactiviteit is het spelen met scheerschuim. Kinderen kunnen in het uitgesmeerde schuim met de vinger tekeningetjes maken. Er kunnen daarbij speelgoeddieren toegevoegd worden om pootafdrukken mee te maken in de ‘sneeuw’.
- Kinderen kunnen buiten met een bakje water en een kwast of verfroller tekenen op de stoeptegels of een houten schutting.
- Vul een plastic bak of zandtafel met zand, steentjes en houtsnippers. Voeg autootjes en kiepwagentjes toe zodat kinderen een bouwwerkplaats na kunnen spelen.
Veel speelplezier!
DOOR: